โครงการคัดเลือกครอบครัวชาวนาตัวอย่าง ครั้งที่ 2
ชาวนาสร้างประโยชน์มหาศาลทั้งแก่เศรษฐกิจของประเทศในฐานะที่ข้าวเป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญของประเทศและแก่คนไทยทั่วไปในฐานะที่ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย แต่แทนที่ชาวนาไทยจะได้รับการยกย่องอย่างจริงจังในฐานะเป็นกระดูกสันหลังของชาติกลับต้องเผชิญหน้ากับปัญหาภัยพิบัติทั้งทางธรรมชาติและทางเศรษฐกิจที่บั่นทอนกำลังกายและกำลังใจอยู่เนืองๆ โดยไม่ได้รับการแก้ไข
มูลนิธิข้าวไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ประสงค์ที่จะยกย่อง ให้กำลังใจ และตอบแทนบุญคุณอันใหญ่หลวงของชาวนาที่มีต่อคนไทย ที่ได้ปลูกข้าวทุกเมล็ดทุกชีวิตจนเติบใหญ่ จึงได้จัดโครงการ “คัดเลือกครอบครัวชาวนาตัวอย่าง” ร่วมกับ 4 องค์กรพันธมิตร คือ กรมการข้าว กรมส่งเสริมการเกษตร สำนักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษาและ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ ขึ้น 2 ครั้งในปี 2558 และในปี 2560 – 2561 เพื่อคัดเลือกครอบครัวชาวนาตัวอย่างของแต่ละภาคของประเทศ ที่ได้มีการสืบทอดภูมิปัญญาที่สั่งสมมาหลายชั่วอายุคน เพื่อสร้างวิถึชีวิตชาวนาที่เข้มแข็งในสังคมไทย
วัตถุประสงค์
เพื่อส่งเสริมและยกย่องครอบครัวชาวนาไทยที่สามารถยืนหยัดทำนาร่วมกันมาได้ยั่งยืนเป็นเวลาอย่างยาวนาน
เพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่ทำให้ครอบครัวชาวนาสามารถสร้างการทำนาให้เป็นอาชีพที่เลี้ยงครอบครัวได้อย่างพอเพียง และสร้างครอบครัวที่เป็นสุขได้
เพื่อเป็นแรงจูงใจให้ชาวนาไทยรักษาอาชีพการทำนาให้คงอยู่และสืบทอดไปยังเยาวชนรุ่นหลัง
คุณสมบัติผู้สมัคร
เป็นชาวนาที่ร่วมกับครอบครัวทำนาเป็นอาชีพหลักต่อเนื่องไม่ต่ำกว่า 3 ชั่วอายุคน และติดต่อกันไม่ต่ำกว่า 20 ปี
มีคนในครอบครัวร่วมทำนาไม่ต่ำกว่า 2 คน และครอบครัวเป็นเจ้าของพื้นที่ทำนาไม่ต่ำกว่า 10 ไร่
เป็นครอบครัวชาวนาที่เป็นที่ยอมรับในชุมชน มีความซื่อสัตย์สุจริตและขยันขันแข็ง
เกณฑ์ในการตัดสิน
มีความคิดสร้างสรรค์ และมีการปรับปรุงระบบการทำนาให้สามารถจัดการปัญหาในทุกสถานการณ์ที่ประสบได้
เป็นครอบครัวชาวนาที่มีทายาทที่จะสืบทอดอาชีพทำนาต่อไป
การทำนาเป็นอาชีพหลักของครอบครัว
ครอบครัวเป็นสมาชิกที่ดีของชุมชม ร่วมทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์
การตัดสินและรางวัล
ให้มีครอบครัวชาวนาตัวอย่าง 1 ครอบครัว ในแต่ละภาค (ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้) ครอบครัวชาวนาของแต่ละภาคจะได้รับโล่พระราชทานสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และเงินสด 100,000 บาท
ผลการตัดสินของคณะกรรมการถือเป็นสิ้นสุด